Naast het uitbrengen van een dagvaarding/verzoekschrift en het executeren van vonnissen behoort het opmaken van een proces-verbaal van constatering ook tot de werkzaamheden van een deurwaarder. Zo worden wij steeds vaker door woningcorporaties en andere verhuur-organisaties ingeschakeld om een proces-verbaal op te maken wanneer een huurder is overleden.

Een huurder woont alleen en overlijdt. Meestal wordt dan de inboedel uit de woning gehaald door familie of andere naasten. Soms komt het ook voor dat er niemand is die de woning kan of wil leeghalen. Redenen hiervan kunnen zijn dat er geen familie is of dat deze in het buitenland woont, dat er ruzie in de familie is of dat de overledene een beperkt sociaal leven had. Ook komt het voor dat de overleden huurder schulden had en dat de erfgenamen de erfenis daarom hebben verworpen en vervolgens de woning ook niet leeghalen. Zij zijn dan bang dat ze de erfenis aanvaarden door het leeghalen van de woning. Echter dit is een veel voorkomend misverstand. Erfgenamen die de erfenis niet willen aanvaarden mogen namelijk wel de woning leeghalen en de totale inboedel ergens opslaan. Dit is een beheersdaad en geen beschikkingsdaad. Met andere woorden, zij aanvaarden hiermee de erfenis niet. Sterker nog, de erfgenamen voorkomen hiermee dat de huur van de woning door blijft lopen. Het kan ze dus ook veel kosten besparen!

Onaangename verrassing

In de praktijk blijkt dat verhuurders vaak niet worden ingelicht door nabestaanden wanneer een huurder is overleden. Een verhuurder komt er dan op andere manieren toevallig achter; de huur wordt niet meer betaald, buurtbewoners klagen over stankoverlast of de sleutels liggen plotseling in de brievenbus van de verhuurder.
Het gevolg hiervan is dat verhuurders steeds vaker worden geconfronteerd met een woning die vol staat als de huurder is overleden. Volgens artikel 7:268 lid 6 van het Burgerlijk Wetboek eindigt dan de huur van rechtswege aan het eind van de tweede maand na einde maand waarin de huurder is overleden. Bijvoorbeeld, wanneer de huurder overlijdt op 10 maart, dan eindigt de huur 2 maanden (april en mei) na het einde van de maand van overlijden (31 maart). Dus per 1 juni is er dan geen huurovereenkomst meer. Op dat moment is de verhuurder gerechtigd om de woning leeg te maken, mits dit in de huurvoorwaarden staat vermeld.

Erfgenaam meldt zich alsnog

Wanneer een verhuurder de woning dan meteen leeghaalt, bestaat het risico dat zich toch nog erfgenamen melden die aanspraak maken op de erfenis en hiermee dus op de inmiddels vernietigde inboedel. Om dan goed aan te kunnen tonen van wat er in de woning stond laat de verhuurder een gerechtsdeurwaarder een proces-verbaal van constatering opmaken. De deurwaarder gaat dan samen met iemand van het verhuurbedrijf naar de woning en maakt daar foto’s van de aangetroffen spullen. Tevens wordt er dan een korte beschrijving van de spullen in de woning gemaakt en noteert de deurwaarder bijzonderheden die in de woning worden aangetroffen.

De afgelopen jaren heb ik al veel van dit soort constateringen gedaan. Wat ik aantrof was heel erg divers. Woningen die heel verzorgd waren en waar een inboedel stond die volgens mijn waarneming een redelijke waarde kon vertegenwoordigen. Bijvoorbeeld doordat er een dichte kluis, veel sieraden, kunstobjecten of bepaalde verzamelingen in de woning aanwezig waren. Maar ik ben ook regelmatig woningen tegengekomen die totaal vervuild waren en waarvan de inboedel geen enkele waarde had. Huizen die bijvoorbeeld onder de vlooien zaten.

Verworpen erfenis, maar toch spullen vervreemd

Bijzonder blijft altijd een erfenis die verworpen is door de erfgenamen, maar na binnenkomst in de woning blijkt dat er toch zaken vervreemd zijn. Kasten en portemonnees zijn leeg en de flatscreen aan de muur is weg terwijl men 'vergeten' is de afstandsbediening mee te nemen. Ook zien we aan de hand van de bankafschriften dat er nog vaak geld van de rekening is gehaald na de overlijdensdatum van de huurder. Let wel op dat er dan niet direct met een beschuldigde vinger naar de erfgenamen wordt gewezen in dit soort situaties. Erfgenamen kunnen te goeder trouw zijn in dit soort gevallen. Goederen kunnen verdwenen zijn door derden die ook een sleutel in hun bezit hadden (buurtbewoners/kennissen/zorgverleners) of door inbraak. Verder heb ik wel eens meegemaakt dat er verse bloemen op tafel stonden en dat de koelkast gevuld was met eten met een recente datum. Hier bleek de woning 'illegaal' onderverhuurd te zijn.

Doel: woning zo snel mogelijk leeg krijgen

Het is elke keer weer spannend wat je aantreft als je een woning binnengaat en iedere woning van een overleden huurder heeft zijn eigen verhaal. Het is goed om te weten dat wij ervoor kunnen zorgen dat de woning leeg wordt gehaald en deze snel weer verhuurd kan worden.

Deze blog is geschreven door Bart Hermans, toegevoegd kandidaat-gerechtsdeurwaarder bij Janssen & Janssen.