Binnenkort is het dierendag. En wat heeft dat met de deurwaardersbranche te maken? Meer dan u denkt. Als deurwaarders komen wij namelijk vaker met dieren in aanraking dan u op het eerste gezicht zou denken. En nee, het is niet alleen die grote hond die ons ‘lief’ zit op te wachten als we met een dagvaarding aan de deur komen.
Zo mochten we in het verleden beslag leggen op een huisdier. Volgens de oude wet die uit 1838 dateert, viel een dier onder de roerende zaken en kon er middels een beslag op een roerende zaak beslag gelegd worden op een huisdier. Dit werd door sommige deurwaarders wel eens gebruikt om de druk op een schuldenaar te verhogen om zodoende een schuld te laten betalen. Anders was voor de schuldenaar het risico aanwezig dat men het geliefde huisdier bij een openbare executieverkoop kwijt zou raken.
Wijziging beslag- en executierecht
Dit jaar hebben een aantal wijzigingen in het beslag- en executierecht plaatsgevonden. Eén van deze wijzigingen houdt in dat een gerechtsdeurwaarder geen beslag meer mag leggen op een huisdier, dus ook niet op een waardevolle rashond. Let op: dit geldt dan alleen voor gezelschapsdieren (art 447 lid 1-g RV), dus niet voor dieren die buiten in de wei lopen zoals een kudde schapen of een paard.
Grote, wilde ogen staarden me aan
Ook bij ontruimingen komen wij regelmatig dieren tegen die door huurders zijn achtergelaten. Zoals boven al vermeld zijn dieren roerende zaken en is het de taak van de gerechtsdeurwaarder om bij een gerechtelijke ontruiming de inboedel van het gehuurde op de openbare weg te zetten. In het verleden was het door de meeste gemeenten middels een verordening verboden om deze roerende zaken na een ontruiming aan de openbare weg te laten staan en moest de deurwaarder regelen dat de roerende zaken (en dus ook dieren) netjes werden afgevoerd of opgeslagen. Zo heb ik twee jaar geleden eens een ontruiming gehad waar ik een groot aquarium met tien piranha’s, een terrarium met een aantal slangen en groot terrarium met twee krokodillen aantrof. De bewoner vertelde – nadat hij alleen wat persoonlijke spullen had gepakt – dat hij deze dieren niet mee kon nemen naar zijn opvangadres en vertrok vervolgens doodleuk. Tja, wat doe je dan? Afvoer naar de stort of voor dertien weken in een container opslaan waren geen opties. De regionale dierenopvang wilde alleen maar katten, honden, konijnen en andere kleine huisdieren opnemen. Na diverse telefoontjes eindelijk een reptielenopvang bereid gevonden om de slangen en de krokodillen op te halen. Na een uur bellen uiteindelijk een vissenasiel gevonden (ja, het bestaat echt) die de piranha’s kwam ophalen.
Gemeente verantwoordelijk voor aangetroffen dieren
Gelukkig is er voor de gerechtsdeurwaarders vanaf 1 april 2021 aan art 556 RV (gedwongen ontruiming) een lid 3 toegevoegd namelijk: Het college van burgemeester en wethouders draagt ten laste van de executant zorg voor het meevoeren en opslaan van de roerende zaken die zich in de tot bewoning bestemde ontruimde onroerende zaak bevonden. De artikelen 5:29 en 5:30 van de Algemene wet bestuursrecht zijn van overeenkomstige toepassing.
Dit betekent dus dat vanaf 1 april 2021 niet de gerechtsdeurwaarder, maar de gemeente verantwoordelijk is voor de afvoer en/of opslag van roerende zaken en dus ook voor eventuele aangetroffen dieren. Mijn ervaringen tot op heden zijn wisselend, sommige gemeentes hebben ondertussen goede afspraken met een plaatselijke dierenopvang, andere gemeentes hebben niets geregeld en laten zich verrassen bij een ontruiming met wat ze aantreffen.
Zoveel mogelijk informatie verzamelen
Om een ontruiming zo soepel mogelijk te laten verlopen, is het voor de verhuurder en de deurwaarder zinvol om zoveel mogelijk informatie te verzamelen wat men eventueel bij een ontruiming kan verwachten. Zodat voordat de ontruiming plaatsvindt de dieren wellicht al door de huurder zijn afgevoerd of dat met de gemeente geregeld is dat bij aanvang van de ontruiming de dierenopvang al aanwezig is om de dieren mee te nemen.
Deze blog is geschreven door Bart Hermans, toegevoegd kandidaat-gerechtsdeurwaarder bij Janssen & Janssen.