Het loonbeslag is een veelgebruikt instrument voor de deurwaarder om schulden van de klant-debiteur te incasseren. Het klinkt eenvoudig, je gaat als deurwaarder even naar de werkgever en legt beslag onder het salaris van de medewerker. Alleen de gevolgen van een dergelijk beslag kunnen vergaand zijn. Iemand die gewend is om elke maand een bepaald salaris te ontvangen en zijn gehele uitgavenpatroon daarop baseert, komt er plots achter dat een groot deel van zijn salaris naar de deurwaarder gaat. Hoe ziet het traject van loonbeslag eruit? Deurwaarder Rob van de Pasch licht het graag toe in deze blog.
Een dergelijke actie komt niet uit de lucht vallen. Er gaat een heel traject aan vooraf. Eerst wordt een minnelijk traject doorlopen. In dit traject wordt er alles aan gedaan om op verschillende manieren in contact te komen met de klant-debiteur en tot een oplossing te komen. Wanneer er geen contact komt of wanneer geen oplossing tot stand komt, zal de gerechtelijke procedure worden gestart. De klant-debiteur ontvangt dan van de deurwaarder een dagvaarding. Dit is de uitnodiging om voor de rechter te verschijnen. De rechter zal zijn beslissing over het geschil vastleggen in een vonnis. Dit vonnis wordt aan de klant-debiteur betekend door de deurwaarder. Als dan betaling nog steeds uitblijft, kan een loonbeslag worden gelegd. Dit is namelijk één van de instrumenten die een deurwaarder tot zijn beschikking heeft om de vordering te incasseren.
Hoe gaat het leggen van een loonbeslag in zijn werk?
Voordat de deurwaarder het beslag legt, zal hij eerst uitzoeken waar iemand werkt. Door middel van een UWV-polis verkrijgt de deurwaarder deze informatie digitaal. De deurwaarder stuurt daarna een brief aan de werkgever met het verzoek om informatie (denk aan hoogte van het salaris, aantal te werken uren, of er al een beslaglegger is e.d.).
Zodra de informatiebrief ingevuld retour is ontvangen, bepaalt de deurwaarder de beslagvrije voet (de beslagvrije voet is het deel van de inkomsten of uitkering waarop een gerechtsdeurwaarder geen beslag mag leggen, zodat burgers met schulden voldoende geld overhouden om te kunnen voorzien in hun primaire levensbehoeften).
Het vaststellen van de beslagvrije voet doet de deurwaarder aan de hand van de bij hem bekende gegevens. Dit kan in het uiterste geval betekenen dat een medewerker plots van 2.500 euro per maand nog maar 953,13 euro ontvangt. Dat is een groot verschil en dat heeft uiteraard een enorme impact op iemands leven.
De deurwaarder beoordeelt of het zinvol is om het beslag te leggen. Ligt het inkomen onder de beslagvrije voet? Dan gaat de deurwaarder niet over tot beslaglegging om extra kosten voor de schuldenaar te voorkomen.
Overstijgt het inkomen de beslagvrije voet? Dan raadpleegt de deurwaarder het Digitaal Beslag Register (DBR). In dit register zijn alle beslagen geregistreerd die alle deurwaarders in Nederland hebben gelegd (uitzondering zijn de fiscale beslagen). De kans bestaat dat er al beslagen liggen op het inkomen, maar dat het nog steeds zinvol is om het beslag te leggen. Het kan zijn dat de vordering bij de collega deurwaarder bijna is betaald, of dat de maandelijkse afdrachten zo hoog zijn, dat er ook voor dit dossier bedragen kunnen worden gereserveerd.
Als blijkt dat loonbeslag zinvol is, gaat de deurwaarder naar de werkgever en betekent het beslag (hij geeft het beslagexploot af). Dit is een pakketje papieren waarin verschillende dingen vermeld staan. Onder andere vind je hierin de hoogte van de beslagvrije voet. Ook zit bij het loonbeslag een verklaring die door de werkgever ingevuld moet worden. Voor het invullen en opsturen van de verklaring heeft de werkgever twee weken de tijd. In deze verklaring geeft de werkgever onder andere aan of er een dienstverband is, wat de hoogte van het loon is en de hoogte van het vakantiegeld.
Vanaf het moment van beslag zal de werkgever de inhouding op het salaris uit moeten gaan voeren en het bedrag dat boven de beslagvrije voet uitkomt aan de deurwaarder over moeten maken. De deurwaarder gaat vervolgens naar de klant-debiteur en betekent het loonbeslag.
Wat kunnen de gevolgen zijn?
Deze zeer ingrijpende actie kan verschillende gevolgen hebben. Zo kan je als werkgever geconfronteerd worden met een ongemotiveerde medewerker. Een medewerker ontvangt namelijk alleen nog maar de beslagvrije voet. Wanneer een medewerker extra diensten wil draaien om zo meer inkomen te ontvangen, ziet de medewerker daar niets van terug in zijn portemonnee. Alle inkomsten boven de beslagvrije voet vallen namelijk onder het beslag.
Ook kan het voorkomen dat de financiële problemen er toe leiden dat een werknemer vaker ziek is, zijn afspraken niet meer goed nakomt en minder productief is. Al deze signalen geven aan dat de werknemer niet goed in zijn vel zit. Toch merken wij dat werkgevers het moeilijk vinden om in gesprek te gaan met hun werknemers. Ze vinden vaak dat het in de privésfeer ligt en het niet aan hen is om zich hiermee te bemoeien.
Tegen deze werkgevers zou ik willen zeggen: wees ook in deze lastige periode een goede werkgever. Loonbeslag is niet alleen een probleem van de werknemer. Het kost de organisatie ook veel tijd én geld. Dat wil je toch kunnen voorkomen? Als je het gesprek niet zelf wilt of durft aan te gaan, dan kunnen wij je handvatten geven. Wij spreken dagelijks klant-debiteuren en weten hoe we hen echt kunnen bereiken en in actie kunnen laten komen.
Hoe begeleiden we werkgevers bij loonbeslag?
Veel werkgevers zijn bezig met duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers. Financiële fitheid is hier een onderdeel van. Lange tijd lag daar de prioriteit niet, maar nu beseffen steeds meer organisaties dat hier aandacht voor moet zijn. De werkgevers die investeren in hun werknemers en hun ontwikkeling, zien dat financiële problemen veel geld kosten. Zij willen kijken naar de investering om aan de andere kant kosten te kunnen besparen. Doorverwijzen naar schuldhulpverlening, een sociaal werker, de gemeente of het inzetten van budgetcoaches en workshops. Er is veel mogelijk om de werknemer bij schulden te helpen. Ben je benieuwd welke mogelijkheden er zijn? Lees dan deze blog.
Deze blog is geschreven door Rob van de Pasch. In zijn carrière als toegevoegd gerechtsdeurwaarder heeft hij al talloze loonbeslagen gelegd.
