Onlangs kregen wij een opdracht van een notaris om een woning te ontruimen. Dat hebben we niet gedaan. Kort daarna daarna kregen wij eenzelfde soort opdracht van een bevriende woningbouwcorporatie. Ook deze opdracht hebben wij niet uitgevoerd. Wel hebben wij dit, in overleg met de opdrachtgever, aan de executierechter voorgelegd. Waarom wij niet wilden ontruimen en wat de rechter daarvan vond, lees je hieronder.
De casus: ontruimen zonder toestemming?
Op verzoek van een bank werd een woning openbaar verkocht. Voorafgaand aan de veiling verkocht de bank de woning onderhands aan de woningbouwvereniging. Daarvoor vroeg zij toestemming van de Voorzieningenrechter. Wat zij daarbij niet deed, was het verzoek om de bewoner tot ontruiming te veroordelen. De onderhandse verkoop werd toegestaan, de woning geleverd en de akte ingeschreven in het Kadaster. Aangezien de bewoner niet vrijwillig vertrok, kregen wij het verzoek om tot ontruiming over te gaan.
De wet
Na een executoriale verkoop kan een woning ontruimd worden met het proces-verbaal van gunning dat de koper krijgt. Bij een onderhandse verkoop wordt dit proces-verbaal niet opgemaakt en is er lang geen wettelijke regeling voor ontruiming geweest. In 2011 heeft de Voorzieningenrechter in Roermond* geoordeeld dat de ontruiming bij een onderhandse verkoop kan plaatsvinden op basis van de beschikking van de Voorzieningenrechter waarbij de onderhandse verkoop is goedgekeurd. Op 1 januari 2015 is de wet veranderd en de mogelijkheid toegevoegd om aan de Voorzieningenrechter te vragen om ook tot ontruiming te veroordelen bij een onderhandse verkoop.
De uitdaging
Op het eerste gezicht lijkt het helder. De wet biedt de mogelijkheid om de veroordeling tot ontruiming door de rechter te laten uitspreken. Als die veroordeling er niet is, kan er ook niet ontruimd worden. Dat was in ieder geval onze mening. Sommigen oordeelden daar anders over, getuige ook de hierboven genoemde zaak van de notaris. Deze trok zijn zaak in, omdat hij een andere deurwaarder bereid had gevonden om te ontruimen. Dat de meningen verdeeld waren bleek ook uit een niet gepubliceerde uitspraak van de Voorzieningenrechter te Breda van 19 oktober 2015 die de notaris ons stuurde. Deze rechter oordeelde dat hij zich niet over de ontruiming hoefde uit te laten omdat de koper van de woning deze op basis van de wet kan laten ontruimen. Het standpunt van de notaris was dat de uitspraak van 2011 nog steeds de mogelijkheid bood om te ontruimen, ook al was daar geen veroordeling voor uitgesproken.
De uitspraak
De vraag was of de wetgever bedoeld heeft om de mogelijkheid tot ontruiming te blokkeren als de Voorzieningenrechter geen veroordeling tot ontruiming uitspreekt.
De reden dat wij deze procedure hebben gestart, is dat wij vinden dat een ontruiming een zware maatregel is waarbij het aan de rechter is om de belangen af te wegen en te beslissen. De rechter aan wie wij deze zaak in kort-geding voorlegden, oordeelde dat er inderdaad niet ontruimd mag worden als daar geen veroordeling voor uitgesproken is. Dus bij een onderhandse verkoop geldt: ontruimen? Eerst aan de rechter vragen!
Deze blog is geschreven door Ruud van Mil, manager afdeling Ambtelijk binnen Janssen & Janssen.